ไม่มีใครชนะตลอด พ่อแม่ก็ต้อง “สอนลูกแพ้ให้เป็น”
โทมัส อัลวาเอดิสัน ผู้คิดค้นหลอดไฟฟ้า ที่ทำให้เรามีไฟใช้ในทุกวันนี้ เคยถูกไล่ออกจากโรงเรียนด้วยเหตุผล “โง่จนเกินกว่าจะเรียนรู้ได้” และเคยถูกไล่ออกจากงานด้วยเหตุผล “เอื่อยเฉื่อย ผลงานไม่เป็นที่น่าพอใจ” และกว่าจะประสบความสำเร็จกับการค้นพบหนทางของการประดิษฐ์หลอดไฟฟ้า เขาต้องเจอกับความล้มเหลวก่อนหน้าเป็นนับหมื่นครั้ง
โอปราห์ วินฟรีย ผู้ดำเนินรายการชื่อดังของอเมริกา เจ้าของรายการ The Oprah Winfrey เคยถูกยกเลิกสัญญาจ้างจากโปรดิวเซอร์ ด้วยเหตุผล “คุณไม่เหมาะที่จะเป็นพิธีกรรายการ”
เจ. เค. โรลลิ่ง นักเขียนชื่อดัง ผู้สร้างตำนานแฮร์รี่ พอตเตอร์ ที่มียอดขายกว่า 400 ล้านเล่มทั่วโลก เป็นนักเขียนหญิงที่ประสบความสำเร็จมากที่สุดของอังกฤษ ครั้งหนึ่ง เคยผ่านชีวิตหย่าร้าง เป็นม่ายลูกติด ตกงาน ต้องรับเงินสงเคราะห์จากรัฐ เป็นโรคซึมเศร้า และถูกสำนักพิมพ์ 12 แห่ง ปฏิเสธที่จะตีพิมพ์หนังสือ Harry Potter
หลายครั้งของการประสบความสำเร็จที่ยิ่งใหญ่ มาจากการเรียนรู้จากความผิดพลาดและล้มเหลว การเลี้ยงดูลูก ให้ล้มได้ แพ้เป็น จึงมีความสำคัญอย่างมากต่อการพัฒนาเด็ก
แล้วเลี้ยงลูกอย่างไรจะได้มี Growth Mindset
• สอนลูกเรื่องสมองของมนุษย์ สอนลูกให้เข้าใจว่าทุกครั้งที่คนเราฝึกอะไร ลงมือทำอะไร จะทำให้เซลล์สมองเติบโตเสมอ
• หลีกเลี่ยงคำชมเช่น เก่ง ฉลาดมาก อัจฉริยะ คำชมเหล่านี้ ส่งผลต่อการพัฒนา Fixed Mindset (กรอบคิดแบบยึดติด)
• หลีกเลี่ยงคำพูดตีตรา เช่น โง่ ไม่ได้เรื่อง ขี้เกียจ แย่ นิสัยเสีย คำพูดเหล่านี้ทำให้ลูกมี Fixed Mindset เชิงลบกับตนเอง
• ชมที่ “กระบวนการ” มากกว่าผลลัพธ์ ชมความพยายาม ความคิดสร้างสรรค์ ชม “วิธีการ” ที่ทำให้ไปถึงเป้าหมาย ไม่ใช่รอชมผลสำเร็จ
• ปล่อยลูกให้เรียนรู้จากความผิดพลาด ไม่ใช่คอยช่วยป้องกันปัญหา แต่ช่วยให้กำลังใจทุกครั้งที่ลูกทำมันได้ดีขึ้น
• ให้ความสำคัญกับการมีส่วนร่วม การทำงานแบบทีมเวิร์ค ไม่ใช่การเป็น "ผู้ชนะ"
• สอนลูกให้เห็นถึง "ความสำคัญ" และ "ความหมาย” ของงานที่กำลังทำ
• แก้ไขความคิดความเชื่อ เช่น "หนูทำไม่ได้" ด้วยคำพูดง่ายๆ "หนู "ยัง" ทำไม่ได้ถ้าพยายามอีกนิด น่าจะทำได้ดีขึ้น
• ทำให้อุปสรรคเป็นเรื่องท้าทาย ความล้มเหลวผิดพลาดเป็นเรื่องที่ยอมรับได้ และมองหาสิ่งที่พัฒนาเรามากขึ้นเสมอ
• หลีกเลี่ยงการพูดเปรียบเทียบกับคนอื่น
• เป็น "ต้นแบบ" ของพ่อแม่ที่มี Growth Mindset มองปัญหาเป็นเรื่องท้าทาย ให้คุณค่ากับการลงมือ และมองความผิดพลาดเป็นสิ่งที่พัฒนาเราให้เติบโต
การเรียนรู้วิชาแพ้ มีความสำคัญต่อการพัฒนา Growth Mindset ช่วยลูกเรียนรู้ได้ด้วยการทำให้ลูกรู้สึกปลอดภัย ในการ “ล้มได้ และลุกเป็น”
หมอโอ๋เพจเลี้ยงลูกนอกบ้าน